Η αλυσίδα αξίας στην ελληνική αγορά των οπωροκηπευτικών, συγκριτικά με άλλες χώρες της Ευρώπης και παρά το υψηλό κόστος παραγωγής των εν λόγω προϊόντων, λειτουργεί υγιώς και προς όφελος των καταναλωτών, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του ΙΕΛΚΑ.
Από την ανάλυση κόστους που πραγματοποίησαν οι ερευνητές διαπιστώθηκε ότι ο μεγαλύτερος ρόλος στη διαμόρφωση της τελικής τιμής των προϊόντων ανήκει στο κόστος παραγωγής, με μέσο ποσοστό 42%, και ακολουθούν η διαδικασία Συσκευασίας-Διακίνησης-Χονδρεμπορίου, με 27%, η τελική διάθεση στο σούπερ μάρκετ με 19% και ο ΦΠΑ με 11% και 13% (τα ποσοστά διαφοροποιούνται από προϊόν σε προϊόν και από εποχή σε εποχή).
Τα δέκα προϊόντα στα οποία εστιάστηκε η έρευνα έχουν συνολικό μερίδιο κατανάλωσης στη σχετική αγορά 51% και κατά το 70% παράγονται εγχωρίως (κατά το υπόλοιπο 30% εισάγονται). Η σύγκριση με την αντίστοιχη ισπανική αγορά αποκάλυψε ότι η ελληνική αλυσίδα αξίας λειτουργεί πολύ αποτελεσματικότερα, καθώς α) η μέση τελική τιμή των οπωροκηπευτικών στην Ελλάδα είναι μικρότερη της Ισπανίας, β) η τιμή παραγωγού στην Ισπανία είναι σαφώς χαμηλότερη της Ελλάδας και γ) η επιβάρυνση της τιμής των οπωροκηπευτικών, ενώ στα ισπανικά σούπερ μάρκετ είναι 47%, στα ελληνικά είναι μόλις 23%.
Όπως τονίζεται, τα μεγάλα ελληνικά σούπερ μάρκετ επιτυγχάνουν πολύ καλύτερη διαχείριση κόστους εφοδιαστικής αλυσίδας στα οπωροκηπευτικά απ’ ότι τα ισπανικά, ενώ έχουν αισθητά χαμηλότερα κέρδη στα συγκεκριμένα προϊόντα.
Βασικό συγκριτικό μειονέκτημα της ελληνικής παραγωγής κατά τους ερευνητές είναι η έλλειψη οικονομιών κλίμακας και η προβληματική διαχείριση της ποιότητας, αιτίες των οποίων είναι η έλλειψη εκπαίδευσης και οργάνωσης των παραγωγών, η αστοχία των επιδοτήσεων και των άλλων ενισχύσεων, που έχουν συνέπεια της επικέντρωση της παραγωγής σε «λάθος» στόχους, ο μικρός κλήρος που ανεβάζει το κόστος και το υψηλό κόστος μεταφοράς και διακίνησης.
